Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi, Türkiye’nin ev sahipliğinde önemli bir diplomatik buluşmaya sahne oldu. Dışişleri Bakanlığı’ndan edinilen bilgilere göre, Türkiye, ABD ve Ukrayna heyetleri, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın liderliğinde İstanbul’da bir araya geldi.
Toplantıya ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, ABD’nin Ankara Büyükelçisi Tom Barrack ve Başkan Donald Trump’ın Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg katıldı. Ukrayna’yı ise Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak, Dışişleri Bakanı Andriy Sibiha ve Savunma Bakanı Rüstem Umerov temsil ediyor.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, İstanbul’daki görüşmelere katılacak heyeti belirleyen kararnameyi kısa süre önce imzalamıştı. Aynı gün içerisinde, Türkiye-Rusya-Ukrayna formatında ikinci bir üçlü toplantının da saat 12.30’da yapılması planlanıyor.
Dışişleri Bakanlığı kaynakları, İstanbul'da farklı formatlarda çok taraflı görüşmelerin yapılacağını açıklarken, ABD-Türkiye-Ukrayna ve Türkiye-Ukrayna-Rusya görüşmelerinin gündemde olduğunu belirtti. ABD heyetinin Ukrayna tarafı ile temas kurmasının yanı sıra, Rusya ile de görüşmelerde bulunacağı bilgisi paylaşıldı.
Rusya heyetine Devlet Başkanı Vladimir Putin’in danışmanı Vladimir Medinskiy başkanlık ediyor. ABD Dışişleri Bakanı Rubio da, Rusya-Ukrayna barış görüşmelerine aktif şekilde katılacaklarını açıklamıştı.
Savaşın Arka Planı ve Türkiye’nin Diplomatik Rolü
24 Şubat 2022’de başlayan Rusya-Ukrayna savaşı, Ukrayna’nın doğu ve güney bölgelerinde geniş çaplı toprak kayıplarına neden oldu. Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya’nın önemli bölümleri Rusya’nın kontrolüne geçti. Daha önce, 2014’te Kırım da Rusya tarafından ilhak edilmişti.
Batılı ülkeler Ukrayna’ya hem askeri hem ekonomik destek sağlarken, Rusya’ya ağır yaptırımlar uyguladı. Savaş boyunca birçok diplomatik girişim gerçekleşti. Belarus’ta başlatılan müzakerelerin ardından, 10 Mart 2022’de Antalya Diplomasi Forumu’nda ve 29 Mart’ta İstanbul’da taraflar bir araya gelmişti. Ancak İstanbul’daki müzakerelerin ardından Buça’da yaşanan sivil ölümleri nedeniyle süreç sekteye uğradı ve anlaşmaya Batılı ülkelerin karşı çıktığı öne sürüldü.
Türkiye, savaş boyunca hem Rusya hem Ukrayna ile iletişim kurabilen ender ülkelerden biri olarak önemli bir rol oynadı. 2022’de Birleşmiş Milletler’in desteğiyle yürütülen girişim sonucunda imzalanan Karadeniz Tahıl Anlaşması, küresel düzeyde ses getirmişti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, barışın sağlanması için arabuluculuk tekliflerini sürdürürken, ABD’de Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesiyle diplomaside yeni bir sayfa açıldı.
Son olarak, Rusya Devlet Başkanı Putin, 11 Mayıs’ta doğrudan müzakerelerin yeniden başlamasını önerdi ve Erdoğan’dan toplantılara ev sahipliği yapmasını istedi. Ukrayna yönetimi bu çağrıya olumlu karşılık verdi. Uluslararası toplum ise İstanbul’da yeniden başlayan barış sürecine destek mesajları verdi.
Sayfa başına git